زمان مطالعه: 10 دقیقه
منبع: مجله هلکترون
کنتاکتورها بهعنوان قطعههای کلیدی در کنترل فرایندهای الکتریکی صنعتی، نقش بسزایی در برقراری و قطع ایمن جریانهای الکتریکی دارند. این قطعهها به گونهای طراحی شدهاند که در مقابل شرایط سخت مقاومت نشان می دهند، با این وجود، کنتاکتورها نیز مستثنی از خرابی و فرسودگی نیستند. عوامل متعددی مانند بار اضافه الکتریکی، بالا بودن دمای کارکرد، رطوبت، گرد و خاک و نویزهای الکتریکی وجود دارد که به تدریج عملکرد کنتاکتورها را تحت تأثیر قرار میدهند و میتوانند علت خرابی کنتاکتور باشند که گاهی اوقات میتواند حوادث ناگواری را به همراه داشته باشد.
عوامل الکتریکی نقش مهمی در سلامت، عملکرد کنتاکتورها و قیمت کنتاکتور اشنایدر دارد و میتواند به طور قابل توجهی بر طول عمر و کارایی آنها تأثیر بگذارند. عمدهترین عوامل الکتریکی عبارتند از:
اضافه بار میتواند علت خرابی کنتاکتور باشد، این اتفاق زمانی رخ میدهد که جریان بیش از حد مجاز از مدار عبور کند. در موارد اتصال کوتاه، جریان الکتریکی به شدت افزایش یافته و میتواند چندین برابر جریان نامی باشد، که موجب داغ شدن بیش از حد و آسیب به سطوح تماس دهنده در کنتاکتور میشود. برای مقابله با این مشکلات، باید از محافظهای اضافه بار استفاده شود و کنتاکتور باید به درستی متناسب با بار الکتریکی انتخاب شود.
نوسانات ولتاژ خارج از دامنه عملیاتی کنتاکتور میتواند موجب به هم خوردن تعادل بین سیمپیچ و هسته مغناطیسی شده، و به قطعات الکتریکی آسیب برساند. راه حلهایی مانند استفاده از استابلایزرهای ولتاژ و فیلترهای خط میتواند در کاهش اثرات نوسانات ولتاژ موثر باشد.
هنگامی که کنتاکتور برای اولین بار بسته میشود، جریان این راش میتواند بسیار بیشتر از جریان نرمال باشد. این جریان میتواند به سیم پیچ کنتاکتور آسیب رسانده و علت خرابی کنتاکتور شود. راه حل این مشکل میتواند استفاده از مقاومتهای محدود کننده یا چوکهای حرارتی باشد.
نویزهای الکتریکی میتوانند موجب عملکرد نادرست کنتاکتور و علت خرابی کنتاکتور نیز باشند، مخصوصاً در حساسیت سیمپیچهای کنترلی. به منظور جلوگیری از این مشکل، میتوان از فیلترهای نویز استفاده کرد.
با در نظر گرفتن این عوامل میتوان برای مقابله با آنها عملکرد و قابلیت اطمینان کنتاکتورها را بهبود بخشید. همچنین، نگهداری مناسب و دورهای و هم تنظیم دقیق سیستمهای حفاظتی میتواند از بروز بسیاری از خرابیهای ناشی از این عوامل جلوگیری کند.
شرایط محیطی میتوانند تأثیر قابل توجهی بر عملکرد و قابلیت اطمینان کنتاکتورهای الکتریکی داشته باشند. کنتاکتورها معمولاً در محیطهای صنعتی و با شرایط سخت به کار گرفته میشوند. بنابراین، درک تأثیر این شرایط بر کنتاکتورها برای حفظ کارایی آنها حیاتی است. برخی از مهمترین شرایط محیطی شامل موارد زیر است:
بالا بودن دما میتواند منجر به افزایش مقاومت الکتریکی داخلی کنتاکتور شود که در نهایت بر قدرت و عملکرد آن تأثیر میگذارد. در دمای بسیار بالا، ممکن است که جرقهها و تماسهای الکتریکی علت خرابی کنتاکتور شوند و موجب گرم شدن بیش از حد و حتی ذوب شدن اجزای کنتاکتور شود. راه حل این مشکل استفاده از کنتاکتورهای طراحیشده برای دماهای بالا یا استفاده از سیستمهای خنککننده مانند فنها یا تهویههای مناسب است.
رطوبت میتواند موجب خوردگی اجزای فلزی و ایجاد مدارهای کوتاه بین تماسهای الکتریکی شود. همچنین، ممکن است به عایقها آسیب رسانده و مقاومت الکتریکی را کم کند، که منجر به کاهش عمر کنتاکتور و افزایش خطر نشتی جریان میشود. استفاده از محفظههای مقاوم در برابر رطوبت یا کیتهای عایقکاری میتواند این مشکلات را کاهش دهد.
گرد و غبار میتواند بر روی تماسهای کنتاکتور تجمع یافته و منجر به کاهش کارایی الکتریکی شود. همچنین، میتواند عمل نادرست کنتاکتور و حتی جرقههای الکتریکی را به همراه داشته باشد. استفاده از فیلترهای هوا و نصب کنتاکتورها در محفظههای بسته میتواند مانع از ورود گرد و غبار شود.
ویبریشن های ناشی از ماشینآلات اطراف یا ضربهها میتوانند باعث سست شدن اتصالات و حتی علت خرابی کنتاکتور باشند. استفاده از تجهیزات جذب کننده شوک و ویبریشن میتواند در کاهش این تأثیرات مفید باشد.
مواجهه با اسیدها یا حلالهای شیمیایی میتواند به مواد عایق و دیگر اجزای کنتاکتور آسیب بزند. در چنین شرایطی، لازم است که از مواد مقاوم در برابر مواد خورنده استفاده شود و قرار گرفتن کنتاکتورها در مکانهایی که در تماس با مواد شیمیایی مضر هستند، اجتناب شود.
با انتخاب درست نوع و مدل کنتاکتور و مدیریت اصولی شرایط محیطی می توان علت خرابی کنتاکتور ها را کاهش داد و باعث طول عمر و کارایی بیشتر کنتاکتورها شد.
نگهداری و تعمیر کنتاکتورها از اهمیت ویژهای برخوردار است و می تواند علت خرابی کنتاکتور ها را کاهش دهد. برنامهریزی صحیح برای نگهداری و تعمیر کنتاکتورها میتواند منجر به صرفهجویی در هزینهها، کاهش خطای تجهیزات و افزایش طول عمر تجهیزات شود. در زیر به برخی از مهمترین جنبههای نگهداری و تعمیر کنتاکتور پرداخته شده است:
این بررسیها شامل بررسی ظاهری کنتاکتور برای تشخیص نشانههایی از ساییدگی، خوردگی، ترک خوردگی و سوختگی است. علاوه بر این، باید سطوح تماس و پیچهای اتصال مرتباً چک شوند تا از سفتی و عملکرد صحیح آنها اطمینان حاصل گردد.
این فرآیند شامل حذف گرد و غبار، آلودگی و رسوبات از روی کنتاکتور و سایر قطعات است. این کار بهتر است با استفاده از یک برس نرم یا با استفاده از هوای فشرده بدون رطوبت انجام گیرد.
تستهای الکتریکی دورهای میتوانند از جمله تست مقاومت عایقی و تست عملکرد سیمپیچ کنتاکتور باشند که میتوانند باعث کاهش علت خرابی کنتاکتور ها شوند. همچنین تست کنتاکتها برای اطمینان از تماس درست الکتریکی مهم است.
قطعاتی که علائم فرسایش یا خرابی دارند باید بلافاصله تعویض شوند تا از بروز خرابیهای بزرگتر و توقفهای ناخواسته جلوگیری شود. قطعاتی مانند سیمپیچها و فنرها باید به دقت بررسی و در صورت نیاز تعویض گردند.
این مرحله شامل تنظیم فاصله تماس و فشار تماس است که برای کنتاکتورهایی که مکانیکی کار میکنند اهمیت دارد. تنظیمات باید مطابق با دستورالعملهای سازنده انجام شود.
هنگام تعویض قطعات، استفاده از قطعات یدکی اصل و مطابق با مشخصات سازنده اهمیت دارد تا کیفیت و عملکرد کنتاکتور تأثیر منفی نپذیرد.
در ادامه موضوع علت خرابی کنتاکتور ها باید بگوییم که تهیه یک برنامه نگهداری دورهای و منظم میتواند از توقفهای غیرمنتظرۀ تجهیزات و دستگاهها جلوگیری کند و به طور کلی عمر مفید کنتاکتور را افزایش دهد.
اجرای یک برنامه جامع نگهداری و تعمیرات برای کنتاکتورها نیازمند توجه به این جنبهها و دیگر ارزیابیهای حرفهای ضمن رعایت دستورالعملها و جداول زمانی تعمیرات توصیهشده توسط سازنده است. این امر به درستی عملکرد سیستم، حفظ ایمنی کاربران و کاهش خطرات احتمالی کمک خواهد کرد.
کنتاکتورها بخشی از تجهیزات الکتریکی هستند که ممکن است گاهی خراب شوند. علت خرابی کنتاکتور ها شامل جریان بیش از حد، فرسودگی قطعات، دمای بالا، آب و هوای مرطوب و گرد و غبار است. وقتی جریان خیلی زیاد باشد، ممکن است قطعات کنتاکتور دچار مشکل شود. قطعات فرسوده ممکن است باعث شود کنتاکتور به درستی کار نکند. گرمای زیاد و رطوبت هوا نیز میتواند باعث خوردگی یا سایر مشکلات شود. گرد و غبار هم میتواند روی تماسهای الکتریکی تاثیر بگذارد و باعث خرابی کنتاکتور ها شود.
برای جلوگیری از این مشکلات، محافظت در برابر اضافه بار با استفاده از دستگاههای حفاظتی، نگهداری منظم و تمیز کاری، کنترل دما و رطوبت و تعویض به موقع قطعات فرسوده می توانند روشهای خوبی برای نگهداری کنتاکتورها باشند.
بیشتر بدانید:
دفتر فروشگاه هلكترون
كارشناس فروش (تماس)
كارشناس فروش (واتساپ)
مشتریان محترم می توانند درخواست های خود را از طريق كارشناسان فروش هلكترون پيگيری كنند.